معیارهای فهم و نقد حدیث در تفسیر المیزان

تعیین معیارهایی برای نقد حدیث و توجه به نکاتی در فهم حدیث از جمله اموری است که ریشه در روایات پیامبر اکرم (ص) و ائمه اهل بیت (ع) دارد و از دیرباز مورد توجه بوده است . با اینهمه در غیر حوزه فقه ، حدیث پژوهان در داوری در باره احادیث بسیار احتیاط کرده اند و این احتیاط در حوزه روایات شیعی آن چنان شدید بوده است که کمتر نگاشته ای مستقل در این باره شکل گرفته و موارد انگشت شمار آن هم ، منحصرا متعلق به دوره معاصراست . دراین بحث روایی تفسیر المیزان ، با گردآوری روایات غیر فقهی ناظر به آیات قرآنی ، مجموعه ای گسترده و بی بدیل را فراهم آورده که ضمن آن علامه به داوری در باره احادیث پرداخته و کاستی های روایات را در کنار پیچیدگی ها و لطایف آن به نیکویی نمایانده است . علامه در بررسی خود از روایات ، بیش از هر چیز، به متن روایت توجه دارد و از ضعف سند جز به عنوان قرینه ای درکنار متن ، یاد نمی کند. همچنانکه متن روایات را با عرضه بر قرآن ، سنت ، عقل ، تاریخ ، واقع و علم به نقد می کشد . اما رویکرد علامه را تنها در همین معیارها نمی توان خلاصه کرد.